Η εγκυμοσύνη μετά από όψιμη αποβολή δημιουργεί συχνά ανάμεικτα συναισθήματα και μπορεί να είναι μια περίοδος έντονου άγχους.
Η εγκυμοσύνη μετά από κάποια απώλεια δημιουργεί συχνά ανάμεικτα συναισθήματα. Η τραγωδία της απώλειας ενός μωρού μπορεί να καταστήσει αδύνατο για τους γονείς να ξαναδούν την εγκυμοσύνη ως μια ευτυχισμένη περίοδο, που ολοκληρώνεται με τη γέννηση ενός υγιούς μωρού. Αντ’ αυτού μπορεί να είναι γεμάτη άγχος και φόβο. Ωστόσο, οι περισσότεροι επαγγελματίες υγείας το γνωρίζουν και η επιπλέον φροντίδα, παρακολούθηση και διαβεβαίωση θα αποτελέσει σημαντικό κομμάτι της επόμενης εγκυμοσύνης σας.
«Και στις δύο εγκυμοσύνες, το άγχος βρισκόταν σε επίπεδο που δεν μπορεί κανείς καν να φανταστεί. Το να μείνεις έγκυος είναι ένας τεράστιος θρίαμβος, αλλά και μια εξαιρετικά επισφαλής κατάσταση. Κάθε μέρα έλεγχα μην τυχόν είχα αιμορραγία και περίμενα ότι μάλλον θα τελειώσει. Κάθε φορά που άρχιζαν τα υπερηχογραφήματα, σε κάθε παύση πριν ακούσεις τον χτύπο της καρδιάς του μωρού, είσαι πεπεισμένος ότι απλά δεν υπάρχει και έχει πεθάνει και αυτό. Ανησυχείς κάθε στιγμή σε αυτές τις εγκυμοσύνες». Sarah, η οποία έχασε τον γιο της Tristan στις 38 εβδομάδες
Επιπλέον φροντίδα κατά την κύηση
Αν μείνετε έγκυος μετά από εμβρυϊκό θάνατο, πρέπει να τεθείτε σε κατηγορία «υψηλού κινδύνου», επειδή βιώσατε προηγούμενο περιστατικό εμβρυϊκού θανάτου. Αυτό σημαίνει ότι θα δεχθείτε επιπλέον φροντίδα και επιπλέον υπερηχογραφήματα για να παρακολουθείτε την ανάπτυξη του μωρού σας. Μολονότι αυτό δεν σας απαλλάσσει από το άγχος, οι περισσότεροι γονείς το βρίσκουν πολύ καθησυχαστικό.
Ο αριθμός των επιπλέον υπερηχογραφημάτων και των επισκέψεων σας θα εξαρτηθεί από τον γιατρό σας και την αιτία (αν αυτή είναι γνωστή) του θανάτου του μωρού σας. Διατρέχω μεγαλύτερο κίνδυνο για νέο περιστατικό εμβρυϊκού θανάτου;
Μελέτες έχουν δείξει ότι οι γυναίκες που έχουν ήδη βιώσει μία φορά περιστατικό εμβρυϊκού θανάτου διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο για δεύτερο, και αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο η επιπλέον φροντίδα είναι τόσο σημαντική. Θα παρακολουθείστε πολύ πιο στενά και τα πιθανά προβλήματα θα πρέπει να εντοπίζονται και να αντιμετωπίζονται νωρίτερα, για παράδειγμα, με νωρίτερη ημερομηνία τοκετού.
Αν υπήρξε συγκεκριμένο πρόβλημα, όπως ενδομήτρια καθυστέρηση της ανάπτυξης, διαβήτης, προεκλαμψία ή άλλες ιατρικές παθήσεις, τότε μπορεί να υπάρχει αυξημένος κίνδυνος που σχετίζεται με την επανεμφάνιση της πάθησης. Ανάλογα με την αιτία του προηγούμενού σας περιστατικού εμβρυϊκού θανάτου, μπορεί στην επόμενη εγκυμοσύνη να σας συμβουλεύσουν να πάρετε ορισμένα φάρμακα.
Μη διστάζετε να ζητάτε διαβεβαιώσεις αν ανησυχείτε για οτιδήποτε ανά πάσα στιγμή κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, ώστε να νιώθετε το αίσθημα της ασφάλειας.
Σημείωση σχετικά με τα εμβόλια κατά της γρίπης κατά την κύηση μετά από εμβρυϊκό θάνατο
Ορισμένες γυναίκες στις οποίες δεν έχει δοθεί ενημέρωση σχετικά με την αιτία θανάτου του παιδιού τους, ανησυχούν ότι αυτός μπορεί να προκλήθηκε από το εμβόλιο της γρίπης και έχουν άγχος για το εμβόλιο σε επόμενη εγκυμοσύνη.
Μια συστηματική ανασκόπηση (με πολύ αξιόπιστα ερευνητικά δεδομένα) όλων των υφιστάμενων ερευνών σχετικά με το εμβόλιο της γρίπης και τα αποτελέσματα της κύησης έχει αναφέρει ότι το εμβόλιο της γρίπης δεν προκαλεί εμβρυϊκό θάνατο και μάλιστα υπάρχουν έρευνες που δείχνουν ότι η γρίπη κατά την κύηση αυξάνει τον κίνδυνο του εμβρυϊκού θανάτου.
Το εμβόλιο συνιστάται από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας και την Ελληνική Μαιευτική Γυναικολογική Εταιρεία, με βάση τα οφέλη που προσφέρει για εσάς και το μωρό σας. Η γρίπη στην εγκυμοσύνη είναι ένα σοβαρό θέμα. Εκτός από την αύξηση του κινδύνου του εμβρυϊκού θανάτου, θέτει και εσάς σε κίνδυνο:
• ανάπτυξης επιπλοκών, ιδιαίτερα αν κολλήσετε στα τελευταία στάδια της κύησης
• πρόωρου τοκετού
• γέννησης βρέφους με χαμηλό βάρος.
Διαχείριση του άγχους στην κύηση μετά από εμβρυϊκό θάνατο
Πολλοί γονείς περιγράφουν την εγκυμοσύνη μετά από εμβρυϊκό θάνατο ως μια δύσκολη περίοδο μεγάλου άγχους.
«Κανείς δεν καταλαβαίνει. Είναι σαν να έχεις μαγνήτη, διαρκώς ξεφυτρώνουν μπροστά σου άνθρωποι που ρωτάνε ξανά και ξανά, ‘Αχ, το πρώτο σας είναι;’ Προσπαθείς να κόψεις τυχόν άλλες ερωτήσεις με ένα κοφτό ‘Όχι’ αλλά μετά έρχεται η επόμενη ερώτηση, ‘Και πόσων χρονών είναι το άλλο σας παιδί;’ το οποίο σημαίνει ότι πρέπει να εξηγήσεις σε έναν ξένο κάτι που είναι πολύ δικό σου και βαρύ. Ακόμα και όταν συζητάτε με την οικογένεια ή τους φίλους σας, όλοι λένε ‘Έλα μωρέ, δεν θα συμβεί αυτή τη φορά. Σε φροντίζουν καλά τώρα, οπότε δεν θα πρέπει να αισθάνεσαι ανησυχία και άγχος’.» Sarah, η οποία έχασε τον γιο της Tristan στις 38 εβδομάδες
«Ένιωσα πολύ άβολα όταν μου έδιναν συγχαρητήρια για τη νέα μας εγκυμοσύνη μετά την αποβολή. Όσον αφορά εμένα, δεν υπήρχε τίποτα για το οποίο να θέλω να δεχτώ συγχαρητήρια μέχρι που έφερα το μωρό ζωντανό στο σπίτι από το νοσοκομείο. Επιλέξαμε να μην το πούμε στην οικογένεια μέχρι τη 17η εβδομάδα, και στους στενούς φίλους το είπαμε μετά τη 19η εβδομάδα. Αν μπορούσα να περάσω όλη την εγκυμοσύνη χωρίς να το πω σε κανέναν και μετά να φέρω το μωρό στο σπίτι, θα το έκανα. Νόμιζα ότι οι άνθρωποι πίστευαν ότι ήμασταν καλά επειδή ήμουν ξανά έγκυος, ότι είχαμε αποδεχτεί τι είχε συμβεί, ότι δεν πενθούσαμε άλλο, τίποτα από τα οποία δεν ίσχυε φυσικά». Ellen
Είναι δύσκολο να μη σας κατακλύσει ο φόβος της απώλειας ενός ακόμα μωρού, και το να μην μπορείτε να φανταστείτε ότι θα πάρετε το μωρό στο σπίτι ζωντανό είναι κάτι αρκετά φυσιολογικό. Αν όσο περνούν οι ημέρες δυσκολεύεστε να αντιμετωπίσετε αυτήν την κατάσταση και το άγχος σάς εξουθενώνει, συζητήστε το με τον γιατρό σας. Ίσως να μπορέσετε να δεχθείτε κάποιου είδους καθοδήγηση ή να μιλήσετε σε κάποιον για τις στρατηγικές αντιμετώπισης και διαχείρισης του άγχους σας. Η μαία σας μπορεί επίσης να είναι σε θέση να σας παραπέμψει σε μια μαία με ειδίκευση στην ψυχική υγεία, η οποία να μπορεί να προσφέρει πρόσθετη εξειδικευμένη υποστήριξη.
«Τη μια μέρα είσαι σίγουρη και ενθουσιασμένη, όμως την επόμενη μέρα μπαίνουν μέσα σου οι αμφιβολίες και φοβάσαι ότι το μωρό δεν κινείται. Πριν το καταλάβεις νιώθεις σαν νευρωτική», Amy, η οποία έχασε τον γιο της Jack στις 27 εβδομάδες
Συμβουλές για να νιώθετε αίσθημα ασφάλειας κατά την κύηση μετά από εμβρυϊκό θάνατο
• Προσπαθήστε να μην κρατάτε τίποτα μέσα σας – ενημερώστε τη μαία, τους ιατρούς ή το νοσοκομείο σας αν φοβάστε για κάτι, αν χρειάζεστε κάποιο επιπλέον υπερηχογράφημα ή αν θέλετε να συζητήσετε σχετικά με οποιονδήποτε φόβο σας. Μερικοί ανησυχούν μήπως έτσι «σπαταλήσουν τον χρόνο των άλλων» – δεν τον σπαταλάτε, και κανείς δεν θα το σκεφτεί έτσι.
• Να παρακολουθείτε τις κινήσεις του μωρού σας και να αναφέρετε αμέσως οποιαδήποτε μείωση. Το νοσοκομείο είναι ανοιχτό επί 24ώρου βάσεως και μπορείτε να πάτε και τα Σαββατοκύριακα αν χρειαστεί.
• Στις επισκέψεις να έχετε πάντα μαζί σας μια λίστα ερωτήσεων και ένα στυλό για να σημειώνετε τα σημαντικά σημεία. Αυτό μπορεί να σας φανεί χρήσιμο, επειδή το άγχος μπορεί να σας δυσκολεύει να θυμάστε κάποια πράγματα που θα ακούσετε εκείνη την ώρα και μπορεί να σας αποσπά την προσοχή από την απορρόφηση όλων των πληροφοριών.
• Ενημερώστε τη μαία σας σχετικά με τις ιδιαίτερα δύσκολες για εσάς ημερομηνίες και ώρες. Για παράδειγμα, ίσως θελήσετε να ζητήσετε ένα επιπλέον υπερηχογράφημα ή παρακολούθηση περίπου την ώρα που απεβίωσε το μωρό σας, για να αισθανθείτε ηρεμία.
• Αν δεν έχει ήδη σημειωθεί με οποιονδήποτε τρόπο στο ιστορικό σας ότι βιώσατε προηγούμενο περιστατικό εμβρυϊκού θανάτου, ζητήστε να σημειωθεί.
• Καλό θα ήταν να έρθετε σε επαφή με κάποια άλλη μαμά που είχε παρόμοια εμπειρία. Μπορεί πραγματικά να σας βοηθήσει να μιλήσετε με κάποιον που καταλαβαίνει.
• Δοκιμάστε να γράψετε τις σκέψεις και τις ανησυχίες σας. Πολλοί χρησιμοποιούν το ημερολόγιο ως μέσο απελευθέρωσης των συναισθημάτων, των φόβων και των ανησυχιών τους.
• Ζητήστε από τον πάροχο φροντίδας να σας κάνει μια περιήγηση ώστε να δείτε τον χώρο στον οποίο θα γεννήσετε. Μια εικόνα του χώρου και της διάταξης πριν από την πιθανή ημέρα τοκετού μπορεί συχνά να διώξει μερικές ανησυχίες μας, ειδικά αν πρόκειται για διαφορετικό νοσοκομείο.
• Μην πιεστείτε πολύ να ετοιμάσετε τσάντα με πράγματα για το νοσοκομείο ή να αγοράσετε αντικείμενα για το μωρό σας. Συχνά οι μαμάδες αισθάνονται ότι αυτό μπορεί να είναι γρουσουζιά και τα περισσότερα από αυτά δεν είναι άμεση ανάγκη να τα έχετε.
«Κατάλαβα ότι ο καλύτερος τρόπος για να διαχειριστώ και να αντιμετωπίσω τα συναισθήματά μου ήταν να τα συζητάω, ειδικά με τις δυο φίλες μου που περνούσαν κάτι παρόμοιο. Τότε μπορέσαμε να μιλήσουμε για τα παιδιά που χάσαμε. Επίσης, κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης μου κράτησα ημερολόγιο, οπότε αν ποτέ ένιωθα ότι έπρεπε να εκφράσω τα συναισθήματά μου, είχα αυτό». Jennifer, η οποία έχασε τον γιο της Alexander στις 36 εβδομάδες
«Δεν ετοιμάσαμε απολύτως τίποτα. Αναβάλαμε τα όποια σχέδια μετακόμισης – δεν μπορούσα να αντέξω τη σκέψη να αγοράσω ένα σπίτι με υπνοδωμάτια που μπορεί να μην γεμίζαμε ποτέ». Ellen
Η εγκυμοσύνη μπορεί να μοιάζει με μια ατελείωτη αιωνιότητα.
• Ζήστε την κάθε ημέρα ξεχωριστά. Αν είναι απαραίτητο, χωρίστε την ημέρα σε τμήματα: ίσως πρωί, απόγευμα και βράδυ. Να λέτε μέσα σας, θα περάσω το πρωί κάνοντας μια βόλτα και παίρνοντας λίγο καθαρό αέρα.
• Φροντίστε τον εαυτό σας με επιπλέον προσοχή. Το πένθος είναι κουραστικό, ακόμα περισσότερο αν είστε έγκυος.
Η φροντίδα του εαυτού σας –δίνοντάς του χρόνο για ξεκούραση και κάνοντας πράγματα που απολαμβάνετε ή που σας χαλαρώνουν– θα σας βοηθήσει να περνάτε την κάθε ημέρα.
Ανατροφή παιδιών μετά από εμβρυϊκό θάνατο
Η ανατροφή των παιδιών που γεννιούνται μετά την απώλεια ενός μωρού μπορεί να φέρει επιπλέον άγχος. Τα μωρά μοιάζουν πολύ εύθραυστα και οι αντικρουόμενες συμβουλές από εγχειρίδια και βιβλία γονικής φροντίδας μπορούν να φέρουν επιπλέον σύγχυση και ανησυχία: «Το κάνω σωστά;» «Είναι καλά;»
Όταν κάποιος έχει βιώσει τον θάνατο είναι πολύ πιο δύσκολο να υποθέσει ότι όλα είναι καλά. Κάντε ό,τι αισθάνεστε ότι είναι απαραίτητο για να ανακουφίζετε το άγχος σας και να αντεπεξέλθετε τους πρώτους μήνες. Βάλτε το μωρό σας να κοιμάται κοντά σας στο δωμάτιό σας, χρησιμοποιήστε συσκευές παρακολούθησης βρεφών ή ελέγχετέ τις συχνά κατά τη διάρκεια της νύχτας. Αν έχετε τη δυνατότητα, εξηγήστε τους φόβους σας στους κοντινούς σας ανθρώπους και ζητήστε τους να σας βοηθούν και να προσέχουν λίγο το μωρό, ώστε να μπορείτε να κοιμάστε.
«Πιστεύω επίσης ότι ο τρόπος με τον οποίο ο εμβρυϊκός θάνατος μπορεί να σε επηρεάσει ως γονέα είναι κάτι εντελώς υποτιμημένο και δεν έχει τεκμηριωθεί πραγματικά. Παρά τις συνεχείς υπενθυμίσεις μου στον εαυτό μου να απολαμβάνω ‘τη στιγμή’, οι πρώτοι έξι μήνες της ζωής του μωρού του ουράνιου τόξου είναι λίγο μπερδεμένοι. Οι μαίες και οι επισκέπτες υγείας μάς έλεγαν συνέχεια να κοιμηθούμε, όμως ο σύζυγός μου και εγώ θέλαμε να πηγαίνουμε εναλλάξ και να βλέπουμε αν ο μπέμπης αναπνέει. Νόμιζα ότι δεν καταλάβαιναν πόσο υψηλός ήταν ο κίνδυνος και πόσο πολύτιμος ήταν ο μπέμπης. Είμαι ακόμα πολύ εξαρτημένη από μια συσκευή παρακολούθησης της αναπνοής στο δωμάτιό του, κάτι που ποτέ δεν χρειαζόμουν με τον πρώτο μου γιο. Μόλις κάποιο από τα παιδιά σου πεθάνει, συνειδητοποιείς ότι το κακό μπορεί να συμβεί στον καθένα, και συνέχεια σκέφτεσαι το χειρότερο. Οι καλοί μου φίλοι που στάθηκαν μαζί μου σε όλο αυτό το ταξίδι μου είπαν απλά να κάνω ό,τι θα μπορούσε να με βοηθήσει να αντεπεξέλθω». Ellen
Ομάδα υποστήριξης
Τον τελευταίο καιρό έχει δημιουργηθεί μια εξαιρετικά υποστηρικτική κοινότητα ανθρώπων με κύριο θέμα την απώλεια εγκυμοσύνης. Όλοι γράφουν με συγκινητικό τρόπο σχετικά με τις εμπειρίες τους από την απώλεια, τη ζωή μετά την απώλεια και, σε ορισμένες περιπτώσεις, την εγκυμοσύνη και την εγκυμοσύνη / ανατροφή των παιδιών μετά την απώλεια.
«Όταν ο γιος μου γεννήθηκε νεκρός, δεν μπόρεσα να βρω και να διαβάσω κάτι για τις προσωπικές εμπειρίες της μαμάς και τι να περιμένω… Χρειαζόμουν κάτι αληθινό, κάτι με το οποίο θα μπορούσα να ταυτιστώ». Hannah Pontillo